Borelioza
Borelioza, to coraz bardziej popularna w ostatnich czasach choroba zakaźna przenoszona przez kleszcze. W zależności od stadium zakażenia obejmuje różne narządy i układy. Statystyki mówią, że w Polsce żyje blisko 21 gatunków kleszczy, a zakażenie najczęściej przenosi kleszcz pospolity poprzez ślinę lub wymiociny. W przypadku ukąszenia czas ma bardzo duże znaczenie bowiem zakażenie krętkiem Borrelia, następuje nie wcześniej niż 24-48 godzin po wkłuciu pasożyta. Szybkie prawidłowe usunięcie kleszcza zmniejsza ryzyko zakażenia. Z kolei prawidłowa diagnostyka pomaga zapobiegać groźnym powikłaniom mogącym wystąpić nawet w okresie kilku kilkunastu lat od momentu zakażenia.
Dla pierwszej, wstępnej fazy choroby charakterystyczne są głównie objawy skórne. Objawy narządowe (dotyczące stawów, układu nerwowego i serca) występują przede wszystkim w II i III fazie choroby.
Przyczyny - zarażenie bakteriami borreliaburgdorferi przenoszonymi przez kleszcze.
Objawy
- rumień – najbardziej typowy i charakterystyczny z objawów, występuje w miejscu po ugryzieniu kleszcza u 70-80% chorych i ma postać owalnego pierścienia, czasem równocześnie pojawiają się pęcherze, zazwyczaj rumień jest ciepły w dotyku, towarzyszy mu uczucie swędzenia oraz ból, ma również tendencję do rozprzestrzeniania
- rumień wędrujący - jest oznaką rozwijającej się choroby
jeżeli rumień u osoby zakażonej nie pojawia się, rozpoznanie choroby następuje wyłącznie w kontekście objawów klinicznych, których potwierdzeniem są wyniki testów diagnostycznych
- gorączka
- zawroty głowy
- dreszcze
- ból i sztywność stawów
- ogólne osłabienie
W dalszym stadium choroby (neuroborelioza) mogą wystąpić dodatkowe objawy takie jak:
- przewlekłe bóle głowy
- męczliwość
- zaburzenia czucia, drętwienia kończyn, uszkodzenia nerwu twarzowego i nerwów obwodowych (polineuropatia), przewlekłe stany bólowe kręgosłupa (radikulopatia)
- encefalopatia (zaburzenia zachowania)
- rzadziej zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i zapalenie mózgu
Najczęstsze miejsca ukąszeń
- pachy
- pachwiny
- pośladki
- uda i ramiona (wewnętrzna strona)
- owłosiona skóra głowy
Rozpoznanie i diagnostyka
- Test PCR: zalecany do wykonania natychmiast po podejrzeniu zakażenia boreliozą, możliwy do wykonania już po kilkunastu godzinach od zarażenia (zanim nastąpi immunologiczna reakcja organizmu)
- Test ELISA: bada krew pod kątem obecności przeciwciał , jednakże stosunkowo niska jest skuteczność testu (ok. 40%), jest to test przesiewowy (również oznacza przeciwciała IgM i IgG)
- Test WESTERN BLOT: służy do weryfikacji wyników wątpliwych, bądź dodatnich, charakteryzuje się wysoką skutecznością (ok.90%), możliwy do wykonania dopiero po ok. 6 tygodniach od zakażenia
Leczenie
- antybiotyki: skuteczność ich zależy od wstępnego, prawidłowego zdiagnozowania fazy choroby i ma na nią wpływ m.in. ogólny stan pacjenta, trafność rozpoznania objawów, indywidualna odporność organizmu
- kuracja trwa zazwyczaj 3-4 tygodnie, potwierdzeniem skuteczności terapii jest ustąpienie objawów klinicznych; należy jednak pamiętać, że nawet po przeprowadzonej antybiotykoterapii przeciwciała w organizmie mogą utrzymywać się przez kilka lat
Powikłania
- zapalenie opon mózgowych
- zapalenie mózgu
- porażenie nerwu twarzowego
- zapalenie nerwu wzrokowego
- zapalenie stawów
- zapalenie mięśnia sercowego
Zapobieganie
- odpowiednia, okrywająca większość ciała odzież
- stosowanie środków odstraszających kleszcze
- dokładne sprawdzanie ciała po spacerach w miejscach narażonych na występowanie kleszczy
Warto zwrócić uwagę na fakt, iż bardzo trudne jest rozpoznanie boreliozy u dzieci, bowiem zdarza się, iż ma ona charakter wrodzony, czyli do zakażenia doszło jeszcze w łonie matki. Niemniej najczęściej u dzieci pojawia się ona tak, jak w przypadku dorosłych w wyniku ukąszenia przez kleszcza.
Typowymi objawami boreliozy u dzieci są:
- drażliwość
- ból mięśni i stawów
- ból głowy
- niechęć do zabawy
- zaburzenia koncentracji
- kłopoty z pamięcią
Lubisz spędzać czas aktywnie, wędrówki po lesie, wypoczynek w ogrodzie?
Możesz być narażony na ukąszenie kleszczy i zachorowanie na boreliozę.
Jeżeli zaniepokoiły Cię jakieś objawy – zgłoś się do lekarza!!!
Życzymy zdrowia i pozdrawiamy