Konstytucja 3 maja została uchwalona w 1791 roku, dziewiętnaście lat po pierwszym rozbiorze i w czasach, kiedy w Polsce panował chaos wskutek rządów magnaterii.
Była nazywana ostatnią wolą i testamentem gasnącej ojczyzny. Poznajcie interesujące informacje i ciekawostki o konstytucji 3 Maja.

1. Autorami konstytucji byli Hugo Kołłątaj, Ignacy Potocki oraz król Stanisław August Poniatowski. Była to druga podpisana konstytucja na całym świecie. Pierwszą uchwalono w Stanach Zjednoczonych.

2. Konstytucja wprowadzała podział władzy na ustawodawczą, wykonawczą oraz sądowniczą. Jej celem było wprowadzenie ładu w polskiej polityce i prawie.

3. Dokument znosił wolną elekcję, która nie sprawdziła się w Polsce. Po śmierci Stanisława Augusta Poniatowskiego władzę w Polsce miał przejąć władca z dynastii Wettynów, a następnie miała być ona dziedziczona.

4. Władzę ustawodawczą miał posiadać parlament, czyli Izba Poselska oraz Izba Senacka.

5. Władza wykonawcza należała do Rady Królewskiej, a więc króla, pięciu ministrów i prymasa Polski. Bez prawa głosu pozostawali następca tronu, marszałek sejmu i dwóch sekretarzy.

6. Konstytucja przetrwała tylko czternaście miesięcy. Jej przeciwnikami byli wszyscy z warstwy magnackiej, która z dnia na dzień straciła szansę do bogacenia się czy przekupywania posłów. W 1792 roku w Petersburgu zawiązała się konfederacja targowicka.

7. Targowiczanie byli zaciekłymi przeciwnikami reform, którzy wraz z armią rosyjską wkroczyli do Polski. Wojna z Rosją zakończyła się dla Polaków klęską i drugim rozbiorem kraju.

8. W 1794 roku wybuchło powstanie kościuszkowskie, które zakończyło się sromotną klęską i trzecim rozbiorem w 1795 roku, a Polska oficjalnie przestała istnieć. Do tego dnia świętowano uchwalenie konstytucji 3 maja. Później, celebrowanie tego święta było zakazane we wszystkich zaborach.

9. W dwudziestoleciu międzywojennym, kiedy Polska po 123 latach odzyskała niepodległość, wznowiono święto 3 maja. Podczas okupacji hitlerowskiej po raz kolejny Polacy nie mogli świętować z tej okazji, a tradycja ta wróciła dopiero w 1981 roku.

10. Większość sygnatariuszy konstytucji 3 maja była wolnomularzami. Jeden z jej autorów, Hugo Kołłątaj, również należał do loży masońskiej.